Rozpoczęty w 2005 roku program jest przedsięwzięciem o charakterze ekspercko-badawczym. Ma na celu prowadzenie stałych prac analitycznych służących maksymalizowaniu efektywności programów Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności.
Analizy te m.in. pomagają w określeniu, na ile zdefiniowane wcześniej w programach PAFW cele, podjęte działania i osiągane rezultaty odpowiadają na istniejące potrzeby i problemy, zwłaszcza w odniesieniu do lokalnych społeczności. Wypracowywane w ramach programu metody oraz uzyskiwane wyniki analiz służą także innym organizacjom pozarządowym w podejmowanych przez nie działaniach.
Wyniki badań ewaluacyjnych programów PAFW, m.in. Programu Rozwoju Bibliotek, „Działaj Lokalnie”, „Lokalne Partnerstwa PAFW”, „English Teaching”, czy „Liderzy PAFW”, służą Fundacji zarówno do określania przyszłych inicjatyw programowych, jak i modyfikacji tych istniejących. Jednym z celów programu „MEVA” jest monitorowanie zakończonych przez PAFW przedsięwzięć pod kątem trwałości osiągniętych rezultatów.
Potencjalne działania PAFW są rozpatrywane w kontekście istniejących i przewidywanych potrzeb społecznych. W tym celu prowadzi się badania określonych grup społecznych (np. młodzieży wiejskiej, bibliotekarzy czy pracowników organizacji pozarządowych) i testuje nowe przedsięwzięcia. Przykładem może być badanie trendów związanych z wykorzystaniem ICT w Polsce i za granicą, dzięki któremu przygotowano raport zawierający rekomendacje dla uruchomienia programu „Nowe Technologie Lokalnie”, czy też analiza wpływu Programu Rozwoju Bibliotek na jego uczestników w porównaniu z bibliotekami i społecznościami, które w tym programie nie uczestniczyły.
Poprzez program „MEVA” analizowane są także wzajemnie się uzupełniające i wzmacniające elementy bieżących programów PAFW w celu podniesienia jakości oraz efektywności fundacyjnych działań. Do takich projektów należy m.in. „Ewaluacja do kwadratu”, inicjatywa służąca rozwojowi kultury ewaluacji w środowisku organizacji współpracujących z PAFW, w ramach której powstał poradnik „Ewaluacja – jak to się robi?”, a także odbywają się cykliczne seminaria dotyczące badań ewaluacyjnych .
Innym tego typu projektem jest badanie „Oddziaływanie na kapitał społeczny w społecznościach PAFW” (tzw. „BOKS”), dzięki któremu stworzono i przetestowano zestaw metod i technik badawczych, pozwalających na określenie zmian w poziomie kapitału społecznego w wyniku oddziaływania fundacyjnych programów na małe społeczności.
Poprzez program „MEVA” Fundacja wspiera Pracownię Badań i Innowacji Społecznych „Stocznia” (której jednym ze współzałożycieli jest PAFW); „Stocznia” pełni jednocześnie rolę realizatora istotnej części programu „MEVA”.
Dotacja PAFW wyniosła 2.156.711 USD, w tym na ostatnią edycję 251.444 USD.
