To specjalny program grantowy, uruchomiony przez Polsko-Amerykańską Fundację Wolności w odpowiedzi na wojnę w Ukrainie, skierowany do polskich organizacji pozarządowych niosących pomoc ludności cywilnej w Ukrainie, a także uchodźcom wojennym w Polsce. Na program Fundacja przeznaczyła dotąd ponad 13 milionów złotych, dofinansowując 217 projektów.
Priorytetem jest wsparcie tych organizacji, które mają ugruntowaną współpracę z partnerami w Ukrainie, a także działających w małych miejscowościach Polski, gdzie schronili się ukraińscy uchodźcy. Pomoc obejmuje również koordynację działań polskich NGOs na rzecz Ukrainy i przybyłych z niej uchodźców – również we współpracy z innymi instytucjami czy środowiskami.
W otwartych konkursach grantowych można otrzymać dofinansowanie na projekty służące m.in. wsparciu edukacji ukraińskich dzieci i młodzieży w Polsce oraz w Ukrainie, wsparciu uchodźców z Ukrainy poprzez doradztwo prawne, obywatelskie, zawodowe, z zakresu usług publicznych, jak i pomoc psychologiczną, czy też zapobieganiu dyskryminacji i nieprzyjaznym aktom, na jakie mogą być narażeni ukraińscy uchodźcy, a także przeciwdziałaniu dezinformacji oraz zapewnianiu rzetelnej informacji o społeczności uchodźców z Ukrainy w Polsce i wydarzeniach w Ukrainie.
Program stanowi rozwinięcie specjalnej inicjatywy, jaka została uruchomiona w programie „Przemiany w Regionie” (RITA). W pierwszych dniach marca 2022 roku, w odpowiedzi na rosyjską inwazję na Ukrainę, w ramach konkursu grantowego programu „RITA” ogłoszono interwencyjną „ścieżkę ukraińską”. Przeznaczono na nią dostępne wówczas zasoby organizacyjne i finansowe programu „RITA”. Wraz z utworzeniem odrębnego programu – „Wspieramy Ukrainę” – „ścieżka ukraińska” stała się jego częścią.
W marcu 2022 roku na konkurs grantowy wpłynęły aż 422 wnioski. Komisja Grantowa przyznała dofinansowanie 59 projektom; 44 z nich zrealizowano w Polsce, zaś 15 w Ukrainie. Dzięki tej pomocy wsparto działania ratujące życie i zdrowie cywilów: ich ewakuację, zapewnienie schronienia, zaopatrzenie w środki medyczne oraz pomoc psychologiczną dla osób dotkniętych wojną.
W ramach kolejnych pięciu edycji konkursów grantowych od jesieni 2022 r. do wiosny 2024 r. przyznano 132 dotacje na projekty wspierające przede wszystkim dzieci i młodzież z Ukrainy, zarówno te przebywające w Polsce, jak i w Ukrainie. Pomoc koncentrowała się na zwiększaniu dostępu do edukacji szkolnej oraz pozaszkolnej, wsparciu psychologicznym, prawnym i językowym. Dofinansowano także działania informacyjne, poradnictwo prawne, przeciwdziałanie dyskryminacji oraz dezinformacji na temat społeczności ukraińskich uchodźców w Polsce, oraz wydarzeń w Ukrainie.
Ze wsparcia programu skorzystało bezpośrednio 116 tysięcy ukraińskich uchodźców przebywających w Polsce, w tym około połowę stanowiły dzieci i młodzież poniżej 18 roku życia, a ponad 166 tysięcy osób w Ukrainie, w tym blisko 38 tysięcy dzieci i młodzieży. Ponad 236 tysięcy osób otrzymało wsparcie humanitarne, 20 tysięcy skorzystało ze wsparcia psychologicznego, a ponad 15 tysięcy uzyskało porady prawne i obywatelskie. Natomiast kampania informacyjna mająca na celu przeciwdziałanie dezinformacji na temat uchodźców z Ukrainy objęła swoim zasięgiem w Polsce ponad 1,3 miliona osób.
Dotacje PAFW wyniosły 3.089.001 USD, w tym na bieżącą edycję 532.991 USD.
