Program, rozpoczęty w 2000 roku, ma na celu przekazywanie polskich doświadczeń w zakresie transformacji ustrojowej oraz integracji europejskiej przedstawicielom krajów Europy Wschodniej, a także Kaukazu Południowego i Azji Środkowej poprzez dwusemestralne studia uzupełniające na polskich uczelniach. Obecnie program jest skierowany do kandydatów z Armenii, Azerbejdżanu, Białorusi, Gruzji, Kazachstanu, Kirgistanu, Mołdawii, Tadżykistanu, Ukrainy i Uzbekistanu.
Obecnie program jest skierowany do kandydatów z Armenii, Azerbejdżanu, Białorusi, Gruzji, Kazachstanu, Kirgistanu, Mołdawii, Tadżykistanu, Ukrainy i Uzbekistanu.
W ramach indywidualnych programów stypendyści studiują wybrane aspekty ekonomii i zarządzania, administracji publicznej i biznesu, prawa, nauk społecznych i politycznych, dziennikarstwa, kierowania NGO, czy zarządzania w kulturze.
Stypendium rozpoczyna się kursem przygotowawczym, którego celem jest przekazanie i usystematyzowanie wiedzy z zakresu historii, sytuacji politycznej i społecznej Polski. Następnie stypendyści realizują swoje indywidualne programy na uczelniach Warszawy, Krakowa, Poznania, Wrocławia i Lublina, przygotowując pod kierunkiem opiekunów naukowych prace semestralne i dyplomowe. Organizowane są zjazdy integracyjno-merytoryczne, a także staże w instytucjach państwowych (np. w Sądzie Najwyższym, Narodowym Banku Polskim, czy urzędach marszałkowskich), w pozarządowych oraz prywatnych. Dodatkowo program umożliwia jego uczestnikom udział w zajęciach z przygotowania i realizacji projektów społecznych oraz pracy zespołowej.
W 2016 roku uruchomiono nową ścieżkę – Kirkland Research Program. Jest to oferta jednosemestralnych staży badawczo-naukowych dla osób z ugruntowaną pozycją akademicką z krajów objętych programem. W efekcie indywidualnej pracy pod kierunkiem opiekuna naukowego stażysta przygotowuje artykuł naukowy.
Rokrocznie w programie uczestniczy około 45 stypendystów. W latach 2000-2023 program ukończyły 1033 osoby z 13 krajów (986 stypendystów Programu Kirklanda oraz 47 stypendystów Kirkland Research), w tym: 560 z Ukrainy, z Białorusi – 180, z Gruzji – 67, z Rosji – 69, Armenii – 38, Kazachstanu – 30, Mołdawii – 25, z Kirgistanu – 17, Azerbejdżanu – 15, Litwy – 12, Słowacji – 10, a także z Uzbekistanu – 5 i z Tadżykistanu – 5 osób.
Najpopularniejszym kierunkiem wśród stypendystów są ekonomia i zarządzanie oraz prawo. Dużym zainteresowaniem cieszą się także nauki społeczne, dziennikarstwo, nauki polityczne i stosunki międzynarodowe. Najliczniejszą grupę zawodową stanowili pracownicy wyższych uczelni oraz urzędnicy i eksperci.
Po zakończeniu programu z jego absolwentami utrzymywany jest regularny kontakt, między innymi dzięki biuletynowi, zjazdom absolwentów oraz poprzez stronę internetową. Zjazdy absolwentów, odbywające się co 4-5 lat, służą podtrzymywaniu więzi ich uczestników z Polską oraz między sobą, a także nawiązywaniu nowych kontaktów. Są również okazją do pogłębienia wiedzy Kirklandystów o Polsce, Unii Europejskiej oraz do dyskusji na temat możliwych kierunków przemian w krajach regionu. Byli stypendyści korzystają ze wsparcia Koordynatora Projektów Poststypendialnych, którego rolą jest pomoc absolwentom w utrzymywaniu kontaktów z Polską, a także w podejmowaniu przez nich wspólnych przedsięwzięć, takich jak krajowe stowarzyszenia absolwenckie.
Od początku wojny w Ukrainie rozpoczętej agresją Rosji w lutym 2022 roku przebywającym w Polsce stypendystom Programu Kirklanda udzielane jest wsparcie informacyjne i organizacyjne, zaoferowano im także pomoc w sprowadzeniu ich rodzin do Polski. Zespół Programu starał się również odpowiadać na indywidualne i zbiorowe potrzeby zgłaszane przez absolwentów programu przebywających w Ukrainie, m.in. w zakresie zapotrzebowania na lekarstwa, sprzęt medyczny, czy żywność. W tym celu, w ramach budżetu Programu Kirklanda w ciągu kilku tygodni przekierowano blisko 100 tysięcy złotych na pomoc humanitarną dla ludności cywilnej i koordynację działań pomocowych w Ukrainie.
Ponadto, dzięki zbiórce finansowej i rzeczowej Fundacji Liderzy Przemian przeprowadzonej we współpracy z absolwentami Programu Kirklanda, wyposażono 3 karetki medyczne, które dostarczyli na Ukrainę mieszkający obecnie w Polsce absolwenci programu.
Wielu byłych uczestników Programu Kirklanda odgrywa ważne role w ukraińskiej administracji publicznej, samorządowej, w środowiskach akademickich, instytucjach kultury, w organizacjach pozarządowych, w biznesie oraz mediach. Do grona absolwentów Programu Kirklanda należy m.in. Iryna Wereszczuk, Wicepremier Ukrainy i Minister ds. Terytoriów Czasowo Okupowanych, która w latach 2015-2016 studiowała w Krajowej Szkole Administracji Publicznej w Warszawie.
W latach 2001-2013 Realizatorem Programu była Polsko-Amerykańska Komisja Fulbrighta. Następnie, do roku 2016, program był realizowany przez Fundację Edukacja dla Demokracji.
Od roku 2017 część stypendiów w ramach Programu Kirklanda jest finansowanych ze środków Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej.
Dotacje PAFW wyniosły 17.330.232 USD, w tym na bieżącą edycję 1.010.624 USD.
