Realizowany od 2008 roku program ma na celu wpieranie bibliotek publicznych w całej Polsce w pełnieniu funkcji nowoczesnych, lokalnych miejsc dostępu do informacji, kultury, edukacji i aktywności społecznej. Istotną częścią jest też wzmacnianie kompetencji i prestiżu zawodowego bibliotekarzy.
Dotychczas, w czterech rundach programu, wsparcie otrzymało 4055 placówek bibliotecznych z 1335 gmin, co stanowi 70 procent grupy docelowej. W działania zaangażowanych było ponad 12 tysięcy bibliotekarek i bibliotekarzy.
Do 2015 przedsięwzięcie było prowadzone był w partnerstwie Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności oraz Fundacji Billa i Melindy Gatesów w ramach szerszej inicjatywy Fundacji Gatesów „Global Librariers” obejmującej kilkanaście krajów. W Polsce od początku realizowane było przez utworzoną przez PAFW w 2008 roku Fundację Społeczeństwa Informacyjnego. Na realizację programu Fundacja Gatesów przekazała PAFW grant w wysokości 31 milionów dolarów.
W latach 2008-2015 program objął 3808 bibliotek publicznych z 1256 gmin do 20 tysięcy mieszkańców (blisko 60 procent grupy docelowej), które dołączyły do niego w trzech rundach naboru. 10 tysięcy bibliotekarzy otrzymało wsparcie merytoryczne poprzez doradztwo i szkolenia, a do placówek bibliotecznych dostarczono blisko 8 tysięcy komputerów, tabletów, drukarek, projektorów multimedialnych i innych urządzeń. Dodatkowo Microsoft bezpłatnie przekazał bibliotekom oprogramowanie o wartości 18 milionów dolarów. 450 bibliotek otrzymało małe granty na wzbogacenie oferty aktywizującej mieszkańców. Bibliotekarze i bibliotekarki otrzymali też wsparcie na organizację 1000 wizyt studyjnych oraz brali udział w forach wymiany doświadczeń, takich jak coroczny Kongres Bibliotek.
Program Rozwoju Bibliotek przyczynił się do podjęcia wielu inicjatyw na rzecz wzmocnienia całego systemu bibliotecznego. Dzięki prowadzonym działaniom komunikacyjnym i rzeczniczym m.in. zawiązało się Krajowe Partnerstwo na Rzecz Rozwoju Bibliotek z udziałem ponad 100 przedstawicieli różnych środowisk, 16 partnerstw regionalnych z władzami wojewódzkimi mających na celu promocję modernizacji bibliotek publicznych w małych miejscowościach oraz partnerstwa lokalne na rzecz rozwoju bibliotek w ponad 300 gminach. W 2008 roku PAFW podpisała Porozumienie o Współpracy z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego, które uruchomiło wieloletni program „Biblioteka+” realizowany przez Instytut Książki. Cele obydwu przedsięwzięć były zbliżone – Fundacja oraz MKiDN tak kształtowały podejmowane działania, aby mogły się one wzajemnie wzmacniać i uzupełniać. Podpisane zostało także porozumienie z Ministerstwem Administracji i Cyfryzacji oraz firmą Orange, które umożliwiło bezpłatny dostęp do Internetu dla wszystkich bibliotek publicznych w Polsce w latach 2009-2015. Wspólne działania prowadzone były również z Biblioteką Narodową, wojewódzkimi bibliotekami publicznymi oraz ze Stowarzyszeniem Bibliotekarzy Polskich oraz licznymi organizacjami pozarządowymi.
W 2012 roku, za realizację Programu Rrozwoju Bibliotek, Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego otrzymała E-Inclusion Award 2012 przyznawaną przez Komisję Europejską w konkursie promującym dobre praktyki w korzystaniu z nowoczesnych technologii informacyjnych i komunikacyjnych oraz przeciwdziałaniu wykluczeniu cyfrowemu.
Od 2016 roku wsparcie dla bibliotek na terenach wiejskich i w małych miastach jest kontynuowane poprzez liczne szkolenia i kursy e-learningowe dla pracowników bibliotek oraz ich lokalnych partnerów, granty na poszerzanie możliwości technologicznych wybranych placówek bibliotecznych, sieciowanie i wspieranie współpracy służącej rozwojowi społeczności lokalnych, a także tworzenie i rozwijanie inkubatorów innowacji bazujących na infrastrukturze bibliotek.
Rozwijana jest także inicjatywa LABiB z udziałem sieci bibliotekarzy-innowatorów, którzy za pośrednictwem portalu społecznościowego LABIB.pl upowszechniają dobre praktyki działań podejmowanych przez biblioteki.
W latach 2021-2022 ze środków PAFW zrealizowana została IV runda programu. Objęła ona dotychczasową sieć bibliotek oraz 247 nowych placówek z 79 gmin, które otrzymały wsparcie w postaci 20 miesięcy szkoleń i doradztwa, a także sprzęt i liczne możliwości wymiany doświadczeń. W bibliotekach upowszechniane są nowoczesne technologie z uwzględnieniem krytycznego korzystania z mediów cyfrowych, prowadzone są działania pobudzające do aktywności społecznej oraz różne formy konsultacji społecznych i angażowania mieszkańców w sprawy ważne dla ich społeczności.
Biblioteki elastycznie reagują na rozmaite potrzeby i wyzwania. Od początku agresji Rosji na Ukrainę wspierają uchodźców i tak kształtują ofertę, żeby mogli oni stać się częścią lokalnej społeczności. Placówki biblioteczne pełnią rolę miejsc, w których uchodźcy ukraińscy otrzymują niezbędne informacje na temat wsparcia organizowanego przez samorządy i organizacje pozarządowe, dotyczące podstawowych spraw, takich jak przyjmowanie dzieci do szkoły i przedszkola, wolnych miejsc pracy, czy też pomocy psychologicznej. W bibliotekach uchodźcy mają zapewniony dostęp do komputerów i Internetu, a ich dzieci mogą dołączać do grup zajęć prowadzonych w tych placówkach. We współpracy z programem „Sektor 3.0” uruchomiona została także strona internetowa bibliotekidlaukrainy.org.pl służąca wspieraniu placówek, które pomagają uchodźcom z Ukrainy.
W styczniu 2023 roku ruszyła V runda programu finansowana ze środków PAFW. Oprócz dalszych działań skierowanych do całej sieci ponad 4050 bibliotek, szczególnym wsparciem objętych zostanie kolejne 200 placówek (biblioteki wraz z filiami)z gmin wiejskich, wiejsko-miejskich oraz miast do 50 tysięcy mieszkańców. Biblioteki między innymi otrzymają wsparcie w przygotowaniu oferty integracji uchodźców z lokalnymi społecznościami, edukacji nieformalnej mieszkańców na temat zmian klimatycznych i ochrony środowiska naturalnego oraz edukacji cyfrowej połączonej z doskonaleniem umiejętności krytycznego korzystania z mediów.
Dotacje PAFW wyniosły 6.851.270 USD, w tym na bieżącą edycję 282.741 USD.
