Uruchomiony w 2021 roku program wspiera lokalnych liderów w pozyskiwaniu wiedzy i kompetencji na rzecz prowadzenia w swoich społecznościach działań związanych z ochroną środowiska i klimatu, a także skutecznego pozyskiwania funduszy Unii Europejskiej na ich realizację.
Degradacja środowiska naturalnego i zmiany klimatu mają negatywny wpływ na życie wszystkich ludzi. Dramatycznie narasta wyzwanie, by je ograniczać, by wprowadzać nowe, bardziej zrównoważone sposoby rozwoju, również na poziomie lokalnych społeczności. Na takich przesłankach opiera się nowy program Fundacji, którego pilotaż z sukcesem przeprowadzono w 2021 roku. „Zielony Lider” wykorzystuje również doświadczenia zdobyte podczas realizacji wielu proekologicznych projektów lokalnych, zarówno w programach PAFW, jak innych organizacji pozarządowych.
Przedsięwzięcie jest skierowane do lokalnych liderów działających w miejscowościach do 50 tysięcy mieszkańców (w uzasadnionych przypadkach w miastach do 100 tysięcy mieszkańców), uczestników programów PAFW, a także innych liderów społecznych i samorządowych, którzy są przekonani o wadze działań w zakresie ochrony środowiska i klimatu. W latach 2021-2022, w programie udział wzięło ponad 80 osób z 30 gmin z całej Polski.
Główna część programu ma charakter szkoleniowo-doradczy. Jego uczestnicy – liderzy wraz z zespołami – mogą korzystać z jednej z trzech ścieżek tematycznych: gospodarka odpadami, lokalna retencja i walka z suszą, lub poprawa jakości powietrza i ograniczenie emisji gazów cieplarnianych. Mogą także ubiegać się o grant na wizytę studyjną zagraniczną lub krajową, która umożliwia nawiązanie współpracy z partnerami, transfer innowacyjnych rozwiązań, a także w miarę możliwości, przygotowanie pomysłów na wspólne projekty. Dzięki udziałowi w programie liderzy dowiadują się jak rozwiązywać istotny dla ich społeczności lokalnej problem w zakresie ochrony środowiska, uczą się korzystać z metod i narzędzi ułatwiających wprowadzanie zmian w społecznościach lokalnych, a także zdobywają wiedzę, jak ubiegać się o dotacje z Europejskiego Zielonego Ładu oraz innych funduszy na własne projekty proekologiczne.
Istotnym komponentem programu „Zielony Lider” jest Sieć Doradców – Fundusze dla Klimatu, będąca ogólnopolskim systemem informacji i doradztwa odnośnie zasad oraz mechanizmów funkcjonowania funduszy służących ochronie środowiska i klimatu, przede wszystkim unijnych. Służy ona wsparciu liderów organizacji pozarządowych oraz partnerstw organizacji i samorządów z małych miast i wsi. Wsparcie to jest udzielane przez wyspecjalizowanych doradców. Przedsięwzięcie jest koordynowane przez Ogólnopolską Federację Organizacji Pozarządowych.
Dotacje PAFW wyniosły 595.912 USD, w tym na bieżącą edycję 490.314 USD.
