W dniach 17-21 września 2018 Polsko-Amerykańska Fundacja Wolności i Akademia Rozwoju Filantropii w Polsce gościły organizacje pozarządowe z Ukrainy – uczestników projektu „Działaj Lokalnie na Ukrainie”, którego partnerem jest Fundacja ISAR Ednannia z Kijowa. Podczas wizyty ukraińskie NGOs dowiedziały się między innymi jak funkcjonują Ośrodki Działaj Lokalnie.
W spotkaniu Szkoły Letniej „Działaj Lokalnie na Ukrainie” wzięli udział przedstawiciele następujących organizacji pozarządowych z Ukrainy:
- Berezan Community Foundation z Berezania;
- Stowarzyszenie „Gostynets” z Nowojaworowska;
- Community Foundation “Bari” z Baru;
- Community Foundation of Voznesensk z Wozniesieńska;
- PO “Unity of community – wealthy village” (Vita-Poshtova)
- PO “Buslav Sich” z Bohusławia,
- PO “Institute of communities’ development” z Obuchowa;
- PO Center of joint activities “Effective Community” ze Starobielska;
- PO “Sobornist (Unity)” ze Swatowego;
- Agency of Vugledar Development z Wuhłedaru;
Spotkanie w siedzibie Przedstawicielstwa PAFW otworzyli Joanna Lempart, Dyrektor Programowy PAFW oraz Paweł Łukasiak, Prezes Akademii Rozwoju Filantropii w Polsce. Następnie uczestników powitała Olga Nikolska przedstawicielka ISAR Ednannia – organizacji, pełniącej rolę realizatora projektu po stronie ukraińskiej.
Wydarzenie było okazją do zapoznania gości z Ukrainy z programami międzynarodowymi PAFW realizowanymi we współpracy z partnerami ze Wschodu – opowiedziała o nich Agnieszka Mazur, Kierownik Programowy PAFW. Marzena Kacprowicz z Akademii Rozwoju Filantropii w Polsce, koordynator projektu „Działaj Lokalnie na Ukrainie”, przedstawiła efekty pilotażu realizowanego od września 2016 do sierpnia 2017, w ramach którego 10 wybranych Ośrodków Działaj Lokalnie nawiązało współpracę z organizacjami pozarządowymi z Ukrainy. O tym, jak ta współpraca wyglądała w praktyce opowiedzieli Marcin Rechulicz, Prezes Stowarzyszenia Czajnia (ODL z Tomaszowa Lubelskiego) i Anna Oksanichenko, reprezentująca organizację Alians Dobrych Spraw, którzy zaprezentowali projekt regrantingowy zrealizowany w Wasylkowie.
Ważnym elementem spotkania była prezentacja Kaliny Grzeszuk-Zajączkowskiej, Kierownika Programowego PAFW nt. rozwoju programu „Działaj Lokalnie” na przestrzeni 18 lat. Z kolei Paweł Zań, Koordynator Programu „Działaj Lokalnie” wraz z Tomaszem Bruskim, Dyrektorem Finansowym ARFP, przedstawili jego najważniejsze elementy, omówili procedury, a także przedstawili korzyści, jakie przynosi lokalnym społecznościom. Przedstawiciele ukraińskich NGOs wzięli również udział w warsztacie Iwony Olkowicz z ełckiego Stowarzyszenia STOPA nt. „Jak angażować społeczność lokalną w oparciu o lokalne zasoby”. Kreśląc mapy zasobów swoich społeczności, uczestnicy wypracowali pomysły na ciekawe działania i aktywizację różnych grup odbiorców.
Dwudniowe spotkanie w Warszawie zakończyła prezentacja Rafała Rudnickiego z Pracowni Badań i Innowacji Społecznych „Stocznia” poświęcona narzędziu służącemu do pomiaru oddziaływania na kapitał społeczny. „BOX”, który powstał z inspiracji Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności, został w praktyce wykorzystany przez cztery Ośrodki Działaj Lokalnie a jednym z nich był Fundusz Lokalny Ziemi Biłgorajskiej. O pracy z użyciem tego narzędzia opowiedzieli Irena Gadaj (Prezes FLZB) wraz Maciejem Mulawą, którzy zaprezentowali efekty projektu transgranicznego zrealizowanego z ukraińskim Funduszem Lokalnym Czerwonogradu.
Następnym elementem Szkoły Letniej „Działaj Lokalnie” była wizyta studyjna w Nidzicy, gdzie rolę gospodarza pełnił Krzysztof Margol, Prezes Nidzickiej Fundacji Rozwoju „Nida”. Goście z Ukrainy mieli okazję w praktyce poznać działalność przedsiębiorstwa społecznego „Garncarska Wioska” działającego w Kamionce koło Nidzicy. Powstało ono w 2007 roku z inicjatywy partnerstwa nidzickiego w ramach projektu „W stronę polskiego modelu gospodarki społecznej – budujemy nowy Lisków” realizowanego z funduszy Unii Europejskiej, a opartego na pilotażowym projekcie zrealizowanym w programie „Działaj Lokalnie”. „Garncarska Wioska” zatrudnia osoby, które głównie zajmują się rzemiosłem, m.in. wyrobami krawieckimi, ceramiką, pamiątkami, czy wyrobem papieru czerpanego. Przedsiębiorstwo organizuje warsztaty i szkolenia dla zainteresowanych nauką rzemiosła. „Garncarska Wioska” została utworzona, żeby obudzić chęć do działania w ludziach długotrwale bezrobotnych; to także połączenie przedsiębiorczości z promocją historii i kultury regionalnej.
Ponadto goście wzięli udział w warsztatach poświęconych metodom pozyskiwania środków na działalność społeczną. Blok tematyczny „Lokalny fundraising: trendy w Polsce i na Ukrainie” poprowadzili Paweł Łukasiak i Olga Nikolska. Następnie Artur Rajkowski, Prezes Fundacji Pokolenia (Ośrodka Działaj Lokalnie z Tczewa) opowiedział, w jaki sposób dzięki współpracy z różnymi instytucjami udało się pozyskać ODL kwotę 1 miliona zł na lokalne dotacje. Podsumowaniem bloku o fundraisingu był moderowany przez Prezesa Pawła Łukasiaka warsztat praktyczny pod hasłem „Jak wybrać najlepsze metody fundraisingowe i przetestować je w praktyce”, którego efektem był opracowanie przez każdą organizację wybranej metody najbardziej pasującej do lokalnych warunków oraz przygotowanie planu na jej wdrożenia.
Projekt „Działaj Lokalnie na Ukrainie” stanowi kontynuację pilotażu, realizowanego od września 2016 do sierpnia 2017 przez Akademię Rozwoju Filantropii w Polsce (ARFP), który był efektem synergii dwóch programów Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności: „Działaj Lokalnie” oraz „Przemiany w Regionie” (RITA). Jego celem jest transfer doświadczeń „Działaj Lokalnie” na Ukrainę i zapoczątkowanie procesu budowy na Ukrainie sieci organizacji pozarządowych na wzór funkcjonującej w Polsce sieci Ośrodków Działaj Lokalnie. Partnerem projektu po stronie ukraińskiej jest ISAR Ednannia.