W jaki sposób doświadczenia zebrane w Szkole Edukacji PAFW i UW przydają się w pierwszych latach nauczycielskiej pracy? Między innymi o tym rozmawiał z absolwentami SE Przewodniczący Rady Dyrektorów Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności, Andrew Nagorski.
Podczas spotkania, które odbyło się 27 października, amerykański gość dopytywał o realia panujące w polskich szkołach i o to, jak odnajdują się w nich nauczyciele z dyplomem Szkoły Edukacji. Absolwenci podkreślali, że dzięki studiom i wielu godzinom praktyk w szkołach zbudowali w sobie elastyczność oraz refleksyjność. Od początku byli też nastawieni na podmiotowość uczniów.
Błędy są dla ludzi
Młodzi dydaktycy wskazywali, że kompletnie zmienili swoje podejście do kwestii błędów. „Niedawno zaliczyłam niezbyt udaną lekcję. Kiedyś bardzo bym to przeżywała. Teraz wiem, że mam prawo do słabszych momentów, a co najważniejsze – wiem, co poszło nie tak i jak to naprawić” – opowiadała biolożka Zofia Magier.
Matematyk Konstanty Kostrzewski zwrócił uwagę, że czasem niepowodzenia wynikają z tego, iż dzieci nie są gotowe na daną metodę. „Na praktykach w Szkole Edukacji mieliśmy kontrolowane warunki i wsparcie społeczności nauczycielskiej. Ale teraz czasem musimy najpierw przygotować uczniów, rodziców i innych pedagogów do tej współpracy, pracować u podstaw, zanim sięgniemy po różne metody dydaktyczne” – mówił absolwent ścieżki matematycznej. Podobne doświadczenia miał historyk Bartosz Musiał, który pracę w szkole rozpoczął we wrześniu 2021 roku.
Zdaniem polonistki Marleny Bartczak ten początkowy opór często wynika z faktu, że uczniowie nie byli dotąd traktowani podmiotowo. „Dlatego tak ważne jest tłumaczenie, dlaczego robię daną rzecz w taki a nie inny sposób. Młodzież nabiera odwagi, zaczyna myśleć o procesie uczenia i o strategiach edukacyjnych. To fantastyczne podejście wyniosłam ze Szkoły Edukacji” – podkreśla absolwentka Szkoły Edukacji.
Relacje i otwartość na obserwacje
Uczestnicy spotkania zwracali uwagę, że studia pozwoliły im zbudować silną nauczycielską wspólnotę, do której zawsze mogą się zwrócić o wsparcie. Polonistka Marta Łącka mówiła, jak ważny w okresie pandemii był dla niej kontakt z innymi osobami wywodzącymi się ze Szkoły Edukacji. „Teraz mam poczucie, że powrót do klas przyniósł nam pewnego rodzaju renesans myślenia o relacjach i o tym, jak ważny jest drugi człowiek” – podkreślała.
Takie doświadczenia dają odwagę także w relacjach z innymi pedagogami. „Zawsze prowadzę lekcje przy otwartych drzwiach. I nauczyciele, i rodzice mogą przyjść w każdym momencie. Z tym podejściem oswoiły mnie studia w Szkole Edukacji” – twierdzi matematyczka Mirosława Puczko.
Andrew Nagorski docenił pasję, z jaką absolwenci Szkoły Edukacji opowiadali o swoich doświadczeniach z pracy z dziećmi i młodzieżą. Zwrócił też uwagę, że w sytuacji kiedy cały świat walczy z pandemią, szkoły mierzą się ze zdalną edukacją, a nauczyciele, rodzice i uczniowie z nieznaną dotąd izolacją społeczną, zadania, które stoją przed nimi wymagają ogromnej odwagi, ale i szczególnego wsparcia. „Jestem ogromnie szczęśliwy, że Szkoła Edukacji jest miejscem, które zarówno służy nauce, jak i wspiera innych w uczeniu” – powiedział Przewodniczący Rady Dyrektorów PAFW.
Szkoła Edukacji jest wspólnym przedsięwzięciem Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności oraz Uniwersytetu Warszawskiego, której program powstał w ścisłej współpracy z renomowanym ośrodkiem kształcenia nauczycieli – Columbia University Teachers College w Nowym Jorku. To jedyne w Polsce studia podyplomowe dające uprawnienia nauczycielskie, które odbywają się w trybie stacjonarnym.
W piątej edycji studiów (rok akademicki 2020/21), udział bierze 38 studentów na czterech ścieżkach kształcenia: polonistycznej, matematycznej, historii i wiedzy o społeczeństwie oraz biologii z przyrodą oraz – dodatkowo – 14 studentów na ścieżce psychologiczno-pedagogicznej prowadzonej we współpracy z Wydziałem Biologii UW. Integralną częścią kształcenia nauczycieli w SE są codzienne praktyki w szkołach.
Andrew Nagorski, Przewodniczący Rady Dyrektorów PAFW, były Wiceprezes i Dyrektor ds. Polityki Publicznej East-West Institute z siedzibą w Nowym Jorku. Wcześniej przez wiele lat był związany z Newsweek International, gdzie pełnił funkcję Szefa Redakcji (Senior Editor) i korespondenta, m.in. w Hongkongu, Moskwie, Rzymie, Bonn, Warszawie i Berlinie. Autor wielu nagradzanych książek literatury faktu.