W ramach wsparcia reformy samorządowej na Ukrainie Konsulat Generalny RP w Charkowie zaprosił przedstawicieli programu „Study Tours to Poland” do współorganizacji spotkań i wykładów dla władz lokalnych obwodu charkowskiego.
Wykłady, prezentacje oraz dyskusje odbyły się w Charkowie oraz miejscowościach Krasnohiria i Nowa Wodołacha w dniach 12-14 marca. Prowadzili je: Mirosław Skórka, Dyrektor Programu „STP”, dr Igor Ksenicz, Główny Specjalista ds. Współpracy Międzynarodowej Wielkopolskiego Urzędu Marszałkowskiego oraz Lilia Atnażewa, ekspert ds. decentralizacji w Ukrainie, absolwentka Programu Stypendialnego im. Lane Kirklanda.
Spotkania z przedstawicielami władz lokalnych było okazją do długich i interesujących dyskusji. „Reforma obudziła falę nowych nadziei i przyczyniła się do znacznego pobudzenia dialogu społecznego na Ukrainie. Uczestnicy pytali więc nie tylko o to, jaki jest polski samorząd i jak działa, ale także o to, co oni sami powinni robić dla swoich społeczności” – mówi Mirosław Skórka.
Od 2014 roku budowa samorządu terytorialnego opartego na doświadczeniach krajów europejskich jest jednym z priorytetów ukraińskich reform. Polska od początku wspiera wdrażanie tych zmian. Pierwszym etapem budowy samorządu w Ukrainie jest stworzenie nowych połączonych gromad, odpowiedników polskich gmin. Te nowe jednostki podziału terytorialnego tworzone są w wyniku dobrowolnego łączenia się miejscowości i budowania wspólnego systemu administracji oraz instrumentów dla realizacji własnych zadań. „Administracja centralna wspiera ten proces poprzez znacznie zwiększenie finansowania nowo połączonych gromad, ale jednocześnie przekazuje im wiele nowych zadań, które te muszą efektywnie realizować. Reforma doprowadziła do znacznego zdynamizowania miejscowych wspólnot, które po raz pierwszy zaczęły wspólnie tworzyć odpowiedzialne strategie rozwoju i uczyniły z tego temat dla konsultacji i uzgodnień” – twierdzi Mirosław Skórka z Fundacji Liderzy Przemian.
Spotkania w Charkowie pokazały, że wizyty studyjne w Polsce są dla ukraińskich samorządowców realnym wsparciem i źródłem inspiracji. Przykładem jest Nowa Wodołaha, jedna z pierwszych połączonych gromad, która działa zaledwie od 2016 roku, a już okazała się sukcesem. W Nowej Wodoładze w krótkim czasie udało się stworzyć nowoczesne biuro obsługi mieszkańców, biuro inwestycji i wsparcia dla biznesu, odremontowano przedszkole, dwie szkoły otrzymały nowoczesne boiska ze sztuczną nawierzchnią, na terenie gromady działa linia autobusu, które bezpłatnie do Centrum osoby potrzebujące. Trwa też proces optymalizacji szkół, czyli na miejsce siedmiu małych szkół utworzono trzy duże. Zmiany te, jak podkreślają przedstawiciele miejscowych władz, nie byłyby możliwe bez wizyt w Polsce oraz niezwykle aktywnego partnerstwa z polską gminą Wiśniowa w woj. małopolskim.
Partnerem w realizacji projektu wizyt był Wyodrębniony Samodzielny Oddział Regionalny Centrum Wspierania Rozwoju Samorządu w obwodzie charkowskim. Centrum kieruje Diana Barina a jej bezpośrednim współpracownikiem jest Wiktor Nesterenko – uczestnicy wizyty studyjnej w Polsce w ramach programu „STP” dla profesjonalistów w marcu 2014 r. „Dzięki poznaniu polskich doświadczeń, nasze wyobrażenia odnośnie funkcjonowania samorządu lokalnego skonkretyzowały się. To dla nas ważny punkt odniesienia i wzorzec do naśladowania” – mówią uczestnicy „STP”.