„Od kwietnia do lipca 2025 roku wykryliśmy w polskojęzycznym Internecie 94 tysięcy antyukraińskich wpisów które atakują Ukrainę i obrażają jej obywateli. Ich łączny zasięg wyniósł ponad 32 mln kontaktów” – piszą we wstępie autorzy raportu. Publikacja jest współfinansowana przez Polsko-Amerykańską Fundację Wolności w ramach programu „Wspieramy Ukrainę”, realizowanego przez Fundację Edukacja dla Demokracji.
Od 2022 roku Stowarzyszenie Demagog we współpracy z Instytutem Monitorowania Mediów (IMM) analizuje skalę antyukraińskiej propagandy w polskojęzycznym Internecie w odpowiedzi na dezinformację przekładającą się na wzrost niechęci wobec Ukraińców wśród Polaków. Najnowszy raport, przygotowany w ramach programu „Wspieramy Ukrainę”, analizuje trendy, podaje przykłady i identyfikuje głównych autorów tego typu dezinformacji.
Antyukraińska propaganda i dezinformacja przekładają się na wzrost napięcia między Polakami a Ukraińcami. Jak wskazują opublikowane w lutym 2025 roku wyniki badania przeprowadzonego przez Centrum Badań Opinii Społecznej, 30 procent ankietowanych Polaków odczuwa sympatię do obywateli Ukrainy. Jest to wynik o 10 punktów procentowych niższy niż przed rokiem. Wzrosła za to niechęć do naszych wschodnich sąsiadów. Deklaruje ją już 38 procent ankietowanych, co oznacza o 8 punktów większy odsetek w porównaniu do zeszłego roku. Dlatego autorzy raportu podejmują działania na rzecz walki z dezinformacją dotyczącą uchodźców wojennych z Ukrainy przebywających w Polsce.
Dzięki programowi „Wspieramy Ukrainę”, od 2022 r., przyznano łącznie 255 dotacji (w tym 56 w Ukrainie) na projekty, które oprócz przeciwdziałania dyskryminacji oraz dezinformacji na temat społeczności ukraińskich uchodźców w Polsce, mają na celu przede wszystkim wspieranie dzieci i młodzieży z Ukrainy, zwiększaniu dostępu do edukacji szkolnej oraz pozaszkolnej, wsparciu psychologicznym, prawnym i językowym.
Ze wsparcia programu skorzystało bezpośrednio ponad 116 tysięcy ukraińskich uchodźców przebywających w Polsce, w tym blisko połowę stanowiły dzieci i młodzież poniżej 18 roku życia oraz ponad 166 tysięcy osób w Ukrainie, w tym blisko 38 tysięcy dzieci i młodzieży. Ponad 236 tysięcy osób otrzymało wsparcie humanitarne, 20 tysięcy skorzystało ze wsparcia psychologicznego, a ponad 13 tysięcy uzyskało porady prawne i obywatelskie. Natomiast kampania informacyjna mająca na celu przeciwdziałanie dezinformacji na temat uchodźców z Ukrainy objęła swoim zasięgiem w Polsce ponad 1,3 miliona osób.
Program wspiera m. in. projekty mające na celu przeciwdziałanie dezinformacji i fałszywym narracjom oraz zapewnienie rzetelnej informacji o sytuacji społeczności uchodźczyń i uchodźców z Ukrainy w Polsce oraz sytuacji w Ukrainie. „Służy to budowaniu cyfrowej odporności i przeciwdziałaniu wzrostowi napięć społecznych” – wyjaśnia Agnieszka Mazur, Dyrektor Programowa Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności.
